ศูนย์วิทยาศาสตร์กำลังเป็นที่แพร่หลายในประเทศต่าง ๆ แนวคิดของศูนย์วิทยาศาสตร์จะเน้นให้ผู้ชมได้เรียนรู้แนวคิดหลักทางวิทยาศาสตร์ ด้วยการค้นหาคำตอบจากการปฏิบัติกิจกรรมลักษณะ Hands-on คือได้ลงมือปฏิบัติและได้สัมผัสสื่อและอุปกรณ์ต่าง ๆ ซึ่งจะช่วยให้สามารถเข้าใจโลกของวิทยาศาสตร์ได้อย่างแจ่มแจ้งแนวคิดนี้ เป็นที่ยอมรับและถูกยกระดับให้มีความสำคัญมากขึ้น จึงทำให้เกิดศูนย์วิทยาศาสตร์ใหม่ ๆ ขึ้นหลายศูนย์ ศูนย์วิทยาศาสตร์ PHÄNOMENTA ในลือเดนไชด์เป็นหนึ่งในศูนย์วิทยาศาสตร์ที่เป็นแบบ Hands-on เป็นศูนย์วิทยาศาสตร์แห่งแรกของรัฐนอร์ทไรน์ เวสต์ฟาเลีย (North Rhine-Westphalia) ซึ่งตั้งขึ้นในปี ค.ศ. 1996 

ศูนย์วิทยาศาสตร์แห่งแรกตั้งขึ้นในทศวรรษ 1960 โดย แฟรงก์ ออปเพนไฮเมอร์ (Frank Oppenheimer) นักฟิสิกส์ชาวอเมริกัน เปิดทำการครั้งแรกที่เมืองซานฟราน-ซิสโก ภายใต้ชื่อ Explora-torium ออปเพนไฮเมอร์เป็นครูสอนฟิสิกส์ระดับมัธยมในเมืองเล็ก ๆ แห่งหนึ่ง เขาต้องการให้นักเรียนได้เรียนรู้ด้วยการปฏิบัติการทดลองด้วยตนเอง แต่ขาดแคลนอุปกรณ์ในการทดลอง เขาและนักเรียนต้องช่วยกันหาวัสดุจากกองขยะมาทำเป็นอุปกรณ์การทดลอง ต่อมาเขาได้มาเป็นครูสอนฟิสิกส์ใน University of Colorado และได้พัฒนากระบวนการเรียนการสอนด้วยการทดลอง เพื่อช่วยครูผู้สอนวิชาฟิสิกส์เกือบ 100 การทดลอง พร้อมทั้งได้รวบรวมจัดทำเป็นหนังสือชื่อ Library of Experiments

ศูนย์วิทยาศาสตร์ Exploratorium ที่สร้างขึ้นโดยออปเพนไฮเมอร์นี้เกิดจากแรงบันดาลใจที่เขาได้ไปเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์ Deutsches Museum ในมิวนิก ซึ่งเป็นพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติ ในลักษณะ Interactive คือผู้ชมจะได้ลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง

ในช่วงเวลาเดียวกันนี้ ฮูโก คือเคลเฮาส์ (Hugo Kükelhaus) ศิลปินและนักปรัชญาชาวเยอรมัน มีความคิดที่จะสร้างรากฐานการเรียนรู้ที่เน้นประสบการณ์และการลงมือปฏิบัติด้วยตนเองเช่นกัน ดังนั้นเขาจึงได้สร้าง ของเล่นทางวิทยาศาสตร์สำหรับนักเรียนขึ้น เพื่อให้นักเรียนได้เรียนรู้ธรรมชาติ และกฎของธรรมชาติด้วยการใช้ประสาทสัมผัสทุกส่วน และในปี ค.ศ. 1967 เขาได้นำอุปกรณ์ที่สร้างขึ้นทั้งหมดไปแสดงในงานนิทรรศการระดับโลกที่กรุงมอนทรีออล และในงานนิทรรศการสัญจรหลายแห่งในประเทศเยอรมนีและสวิตเซอร์แลนด์ในปีต่อ ๆ มา ด้วยเหตุนี้ จึงกล่าวได้ว่าเขาเป็นผู้บุกเบิกที่สำคัญอย่างยิ่งในการใช้หลักการสอนแบบ “Hands-on”

ออปเพนไฮเมอร์ และคนในอังกฤษและอเมริกายังไม่รู้จักงานที่ได้รับอิทธิพลจากการสอนแบบมนุษยปรัชญา (Anthroposophy)1 ของฮูโก ดังนั้น แนวคิดของออปเพนไฮเมอร์จึงเป็นแนวคิดแรกที่ได้สร้างแรงบันดาลใจให้มีผู้ทำตามในประเทศแถบแองโกล-แซกซัน สำหรับความคิดเกี่ยวกับศูนย์วิทยาศาสตร์แบบ Exploratorium นั้นสามารถลงหลักปักฐานในเยอรมนีได้ค่อนข้างช้า

อย่างไรก็ตาม ในปี ค.ศ. 1982 กระแสนี้แพร่หลายไปทั่วเยอรมนี ในกรุงเบอร์ลินมีการเปิดนิทรรศการ Interactive แห่งแรกในแผนกหนึ่งของพิพิธภัณฑ์เทคโนโลยีและการคมนาคม จากจุดนี้เองทำให้เกิดความคิดในการสร้างพื้นที่การทดลองขนาดใหญ่ขึ้น ต่อมาศาสตราจารย์ฟลีเซอร์ได้พัฒนา PHÄNOMENTA และนำมาสร้างเป็นนิทรรศการภายในมหาวิทยาลัยในปี ค.ศ. 1986 อีกไม่กี่ปีต่อมา จึงได้สร้างอาคาร PHÄNOMENTA ที่เมืองเฟลนส์บูร์ก ทว่ายังไม่เป็นที่แพร่หลายในเยอรมนีนัก

ต่อมาในปี ค.ศ. 1994 ทีมงานอาสาเล็ก ๆ ชาวลือเดนไชด์ได้ใช้ PHÄ-NOMENTA ที่เมืองเฟลนส์บูร์กเป็นแม่แบบ และผลักดัน PHÄNOMENTA ให้เกิดขึ้นที่เมืองลือเดนไชด์ โดยประสบความสำเร็จอย่างมาก ในปีต่อ ๆ มาเมื่อทางห้องปฏิบัติการของศูนย์ได้คิดการทดลองใหม่มาเสริมให้มากขึ้นประกอบกับผู้ก่อตั้งและผู้สนับสนุนต่างก็ทำงานอย่างหนัก PHÄNOMENTA ลือเดนไชด์จึงประสบความสำเร็จอย่างล้นหลาม มีผู้ชมหลั่งไหลเข้ามามากขึ้นเรื่อย ๆ จนถึงปี ค.ศ. 2000 มีการต่อเติมอาคารใหม่ให้ทันสมัยมากขึ้น และกลายเป็นรูปลักษณ์ที่แสดงความเป็น PHÄNOMENTA ในปัจจุบัน